Zonne-energie wordt steeds populairder. En dat is niet gek. Door de gestegen energieprijzen willen we natuurlijk graag een mogelijkheid om te kunnen besparen op onze portemonnee. Zonnepanelen zijn hier dan ook zeker een goede optie voor! Maar waarom zijn zonnepanelen een slimme keuze, wat kost het en wat brengen ze precies op?
Wat zijn zonnepanelen?
Zonnepanelen zijn apparaten die zonlicht, ook wel lichtdeeltjes genoemd, omzetten in bruikbare energie. Deze energie kan vervolgens gebruikt worden voor de apparaten in bedrijven, huizen en kan zelfs zorgen voor de stroom van voertuigen.
Hoe werken zonnepanelen?
Zonnepanelen absorberen meerdere lichtdeeltjes uit zonnestralen. Deze deeltjes bewegen tussen de lagen van het zonnepaneel en door dit proces ontstaat er elektrische spanning, ofwel energie. Wist je dat zonnepanelen niet enkel werken op zonnige dagen maar óók op regenachtige dagen? Dit komt omdat diffuus licht al voldoende is voor een zonnepaneel. Het is natuurlijk wel zo dat hoe meer zonlicht er op de panelen valt, hoe meer energie er opgewekt wordt en hoe hoger de opbrengst is.
Omvormer
De stroom die opgewekt wordt door zonnepanelen noemen we gelijkstroom. De apparaten in jouw woning werken echter op wisselstroom. Door een omvormer kan deze gelijkstroom omgezet worden in de correcte wisselstroom. Het is dan ook noodzakelijk om een omvormer aan te schaffen als je zonnepanelen wilt gaan aanleggen.
Een omvormer heeft één of meerdere Maximum Power Point Trackers (MPPTs) die ervoor zorgen dat de zonnepanelen zoveel mogelijk stroom produceren als mogelijk is bij de lichtintensiteit en temperatuur. De omvormer moet zo dicht mogelijk bij de panelen geplaatst worden. Je verliest namelijk stroomopbrengst als de omvormer ver weg staat.
Zonnepanelen worden in serie aangesloten op een omvormer. Is er sprake van schaduw die op de zonnepanelen gaat vallen, dan is het aan te raden om micro-omvormers te gebruiken. Zo heeft elk paneel zijn eigen omvormer en zorgt een paneel dat in de schaduw ligt er niet voor dat het gehele systeem minder produceert.
Wil je graag veel zonnepanelen op het dak plaatsen? Houd er dan rekening mee dat je een omvormer nodig hebt die dit vermogen aan kan.
Welke soorten zonnepanelen zijn er?
De meeste zonnepanelen op de Nederlandse markt zijn siliciumpanelen; monokristallijne of polykristallijne zonnepanelen. Daarnaast zijn er ook dunne film-zonnepanelen.
Monokristallijne zonnepanelen
Monokristallijne zonnepanelen hebben een zwarte kleur en zijn erg populair, omdat ze door de meeste huiseigenaren mooier worden gevonden. Bij monokristallijne zonnepanelen bestaan de zonnecellen uit één en hetzelfde kristal. Dit in tegenstelling tot polykristallijne zonnecellen die uit meerdere samengesmolten blokken silicium bestaan. Tijdens het productieproces wordt het silicium bewerkt om ervoor te zorgen dat de individuele kristallen allemaal in dezelfde richting liggen.
Het voordeel van monokristallijne zonnepanelen is dat ze iets meer rendement opleveren dan andere zonnepanelen. Dit betekent dat ze een grotere hoeveelheid zonne-energie omzetten in elektriciteit in vergelijking met andere typen. Echter zijn deze zonnepanelen wel duurder om aan te schaffen vanwege het langere productieproces.
Polykristallijne zonnepanelen
De polykristallijne zonnepanelen hebben een blauwe kleur. Elke zonnecel bestaat uit meerdere onregelmatig op elkaar aansluitende siliciumkristallen die verschillende kanten opstaan.
Voor dit type zonnepanelen worden er eerst verschillende blokken silicium samengesmolten en gekristalliseerd tot één groot blok. Dit grote blok silicium wordt vervolgens afgekoeld tot een solide geheel. Wanneer dit is afgekoeld, wordt het blok in dunne schijfjes gesneden en vervolgens verwerkt tot zonnecellen.
Het rendement van de polykristallijne zonnepanelen ligt lager dan dat van de monokristallijne panelen. Wel zijn ze goedkoper in aanschaf, omdat het productieproces eenvoudiger en korter is.
Dunne film-zonnepanelen
Naast de siliciumpanelen zijn er ook dunne film-zonnepanelen. Deze panelen zijn beter in staat om indirect zonlicht om te zetten in stroom. Dit betekent dat ze meer stroom opwekken bij bewolking en op daken met een minder ideale hellingshoek dan de siliciumpanelen. Bij direct zonlicht leveren ze daarentegen wel minder rendement op dan de siliciumpanelen.
Dunne film-zonnepanelen zijn flexibel, waardoor ze goed verwerkt kunnen worden in bijvoorbeeld gebogen oppervlakten. Een voordeel aan deze panelen is dat het productieproces erg vlot verloopt en ze hierdoor dus goedkoper in aanschaf zijn én de terugverdientijd korter is in vergelijking tot bijvoorbeeld de monokristallijne zonnepanelen.
De keuze voor het type zonnepaneel
De keuze voor het type zonnepaneel is afhankelijk van het budget, de beschikbare ruimte, persoonlijke voorkeur en efficiëntievereisten. Het is belangrijk om de verschillende opties te overwegen en eventueel advies in te winnen van professionals om zo de beste keuze te kunnen maken.
Voordelen van zonnepanelen
Zoals eerder aangegeven, zorgen zonnepanelen ervoor dat zonlicht wordt omgezet in energie die je kan gebruiken voor jouw apparaten in huis. Zo kun je met zonnepanelen op het dak jouw eigen duurzame energie opwekken! Er zijn natuurlijk meerdere voordelen en die zetten we graag op een rijtje voor je.
De terugverdientijd van zonnepanelen
Hoelang je erover doet om de zonnepanelen weer terug te verdienen, is afhankelijk van verschillende factoren.
De prijs van het zonnedak
Hoe hoger de kosten van het zonnedak, hoe langer het duurt voor de kosten er weer uit zijn. Het betekent niet dat een lage prijs automatisch een korte terugverdientijd heeft. Bij goedkope panelen bestaat het risico dat ze snel stukgaan of dat het vermogen hard terugloopt. Ook moet je rekening houden met andere kosten als de aanschaf van de omvormer, de bekabeling en eventuele extra kosten voor het aanleggen van een extra elektriciteitsgroep. Dit heeft allemaal invloed op de prijs van het zonnedak en daarmee op de terugverdientijd.
Stroomverbruik en kilowattuurprijs
Als je de stroom van de zonnepanelen direct verbruikt, hoef je minder stroom bij te kopen. Zo bespaar je op energiekosten, wat ook van invloed is op de terugverdientijd. Ook de elektriciteitsprijs is van grote invloed. Je krijgt namelijk een vergoeding voor de stroom die je terug levert aan het net. Dit gaat per kWh. Hoe hoger het teruglevertarief per kWh, hoe meer je per jaar terugkrijgt en hoe sneller je de investering terugverdient.
Kwaliteit van het zonnedak
Panelen van hoge kwaliteit leveren meer rendement en wekken meer en langer stroom op dan panelen van een lage kwaliteit. Ook gaan kwalitatieve panelen langer mee, waardoor er kosten bespaard kunnen worden op het vervangen van onderdelen. Dit alles heeft invloed op de terugverdientijd.
Teruglopend vermogen van de zonnepanelen
Het vermogen van de zonnepanelen loopt elk jaar een beetje terug door slijtage. Dit zorgt ervoor dat ze steeds wat minder stroom kunnen opwekken. Hoe snel het vermogen terugloopt, is afhankelijk van de kwaliteit van de panelen. Per jaar ligt het teruglopend vermogen tussen de 0,5 en 2 procent. Kijk bij de aanschaf van de zonnepanelen hier goed naar.
Aantal zonuren en ligging
Hoe meer zonuren er zijn, hoe meer lichtdeeltjes de zonnepanelen kunnen opvangen en hoe meer energie er opgewekt kan worden. Ook de plaatsing van de panelen, de ligging op het dak en de hellingshoek hebben invloed op hoeveel zonlicht de panelen kunnen opvangen en daarmee op de terugverdientijd.
Salderingsregeling
Momenteel bestaat er nog een salderingsregeling voor zonnepanelen. Wanneer je meer energie opwekt dan dat je zelf verbruikt, wordt het overtollige stroom teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Door de salderingsregeling mag je de stroom die je krijgt van het net wegstrepen tegen de stroom die je terug levert (salderen). Dit betekent dat je over de teruggeleverde stroom net zoveel krijgt als de energieprijs die je moet betalen. Vanaf 2025 wordt deze regeling waarschijnlijk afgebouwd, waardoor je elk jaar minder kan salderen. De opbrengst in geld van de zonnepanelen wordt dan ieder jaar iets lager. In 2031 zal de salderingsregeling waarschijnlijk helemaal wegvallen. Je krijgt dan nog steeds een terugleververgoeding voor de stroom die je teruglevert aan het net, maar dit zal lager zijn dan je eigen energietarief.
Ook al krijg je minder geld terug voor de energie die je levert, het blijft een slimme keuze om zonnepanelen te plaatsen. De regeling heeft namelijk enkel effect op de energie die je afneemt via jouw energieleverancier. De goedkoopste energie is de energie die je direct opwekt en tegelijkertijd gebruikt. Je bespaart dus nog steeds jaarlijks veel op de energierekening.
Parallel systeem of serie geschakeld systeem
Er zijn twee manieren waarop zonnepanelen geïnstalleerd kunnen worden: parallel geschakeld of serie geschakeld. De keuze voor het systeem is afhankelijk van de dak situatie: liggen de panelen de hele dag in de zon of is er sprake van schaduw? Wanneer je het juiste systeem kiest voor jouw dak, kan je het optimale rendement halen uit de zonnepanelen.
Serie geschakeld systeem
Zoals de naam al doet vermoeden, zijn bij dit systeem alle zonnepanelen als een serie aan elkaar geschakeld. Een groot voordeel aan dit systeem is dat er weinig zonne-energie verloren gaat. Dit komt doordat al deze panelen stuk voor stuk met elkaar zijn verbonden. Je hebt dus minder te maken met verschillende kabels en connectoren die voor weerstand kunnen zorgen. De opgewekte energie wordt in één geheel naar de omvormer geleid. Echter is het wel zo dat als één paneel minder oplevert, doordat het bijvoorbeeld in de schaduw ligt, dit directe invloed heeft op de totale spanning en daarmee op de opbrengst. Hierbij geldt: het systeem is zo sterk als het zwakste paneel.
Parallel systeem
In dit systeem werkt elke zonnepaneel onafhankelijk van de ander, in tegenstelling tot een serie geschakeld systeem. Krijgt een paneel op meerdere momenten van de dag te maken met schaduw, dan heeft dit niet direct invloed op de opbrengst van de andere zonnepanelen binnen het systeem. Ieder paneel wekt afzonderlijk stroom op, omdat ze individueel zijn aangesloten op de spanningsbron. Vaak wordt er bij dit systeem gekozen voor power-optimizers om zo een optimale opbrengst te garanderen.
Voor welk systeem kies ik?
Het is afhankelijk van jouw dak situatie welk systeem het meest geschikt is. Zowel de hellingshoek als schaduw spelen hierin een rol. Als er overdag geen sprake is van schaduw en er zijn geen obstakels op het dak, dan wordt er in principe altijd gekozen voor een serie geschakeld systeem.
Indien er op meerdere plekken van het dak regelmaat schaduw valt, word het parallel systeem aangeraden. Ook als er voor sommige zonnepanelen de hellingshoek niet optimaal is, dan wordt er ook gekozen voor een parallel geschakeld systeem. Het systeem van de zonnepanelen is immers zo sterk als haar zwakste schakel.
Waar let je op bij het plaatsen van zonnepanelen?
Er moet goed na worden gedacht over waar de panelen komen te liggen en hoeveel zonnepanelen er passen in de beschikbare ruimte. Door goed van tevoren na te denken, kan je een beter rendement behalen uit de panelen.
Zo zijn niet alle plekken geschikt voor zonnepanelen. Ze mogen bijvoorbeeld niet te dicht geplaatst worden bij de nok of rand. Dit kan namelijk voor problemen zorgen op stormachtige dagen. Kijk ook goed naar waar de schoorsteen zich bevindt. Deze kan namelijk zorgen voor schaduwplekken waar je vaak niet direct aan denkt. Ook bomen en gebouwen kunnen schaduw veroorzaken, waardoor er minder stroom wordt opgewekt. Soms is schaduw onvermijdbaar. Dan is het slim om micro-omvormers of een power optimizer te gebruiken, zodat het opbrengstverlies tegen kan worden gegaan.
Zijn er meerdere dakvlakken geschikt, dan kunnen de zonnepanelen op verschillende kanten van het dak geplaatst worden. Houd hierbij wel rekening dat er vaak meerdere omvormers of meerdere ‘strings’ per omvormer nodig zijn.
Ten slotte is de opstelling van de panelen ook iets om over na te denken. Zonnepanelen op het zuiden leveren het meeste rendement op, toch kan het zo zijn dat in sommige situaties een oost-west opstelling beter is. Bijvoorbeeld bij een plat dak of als het dak niet gericht is op het zuiden, maar op het oosten en westen.
Aangezien er veel komt kijken bij het aanleggen van zonnepanelen, is het aan te raden om een adviseur met je mee te laten kijken, zodat je het meeste uit je zonnepanelen kan halen.
Hoe maak je optimaal gebruik van de zonnepanelen?
Je wilt natuurlijk zoveel mogelijk uit jouw zonnepanelen kunnen halen. Maar hoe doe je dit zo optimaal mogelijk? Allereerst is het van belang dat de zonnepanelen op de juiste plekken op het dak worden geplaatst. Daarnaast zijn er nog twee andere dingen waar je op kunt letten: gebruik een omvormer van goede kwaliteit en gebruik de eigen opgewekte stroom.
Omvormer van goede kwaliteit
Een omvormer van goede kwaliteit speelt een grote rol in een hogere opbrengst. Je kan ook gebruik maken van micro-omvormers om de opbrengst te optimaliseren. Deze omvormers zetten de opgewekte stroom achter het paneel direct om in bruikbare stroom, waardoor er geen opstartcapaciteit nodig is.
Eigen opgewekte stroom gebruiken
Door slim om te gaan met je apparaten, kan je optimaal gebruik maken van de zonnepanelen. Zet bijvoorbeeld de apparaten die veel stroom gebruiken aan op momenten dat de zon op de panelen schijnt. Denk dan aan apparaten als de wasmachine of vaatwasser.
Wil jij zonnepanelen op het dak?
En zo een zuinigere en comfortabelere woning krijgen? Wij kunnen je hierbij helpen! Van advies tot aan de uitvoering. Neem contact met ons op en ontdek wat wij voor jou kunnen betekenen.